قوانین معافیت سربازی در سال 1404
به گزارش مرکز مشاوره آویژه قوانین معافیت سربازی بسیار گسترده است که برای دانستن آن ها باید اطلاعات جامعی را بدست آورد . اما قبل از هر چیز جوانان باید در نظر داشته باشند که برای گرفتن معافیت قوانین خاصی وجود دارد که مشمولین باید برای کسب اطلاعات آخرین اخبار معافیت سربازی را دنبال کنند. بر اساس این قوانین موجود است که مشمولین می توانند برای گرفتن معافیت جدید نظام وظیفه اقدام کنند.
همانطور که می دانید جوانان بعد از رسیدن به سن 19 سالگی مشمول خدمت سربازی شده و باید به خدمت مقدس سربازی بروند . برخی پس از رسیدن به سن مشمولیت باید مراحل اعزام به خدمت را طی کرده و برای رفتن به خدمت سربازی آماده شوند. برخی دیگر نیز با داشتن شرایط آخرین تغییرات سربازی به دنبال کسب اطلاعات درمورد قوانین معافیت سربازی و گرفتن معافیت از خدمت هستند . اما رفتن به خدمت سربازی برای همه ی جوانان کار آسانی نخواهد بود. درصد زیادی از جوانان امروزه علاقه ای به رفتن به خدمت سربازی ندارند .
جدیدترین آیین نامۀ معافیت سربازی
هر فردی که به سن 18 سالگی رسیده باشد، مؤظّف است برای اعزام به خدمت سربازی اقدام نماید. امّا با توجّه به سختی هایی که در طول دوران خدمت سربازی متوجّه فرد می باشد، معمولاً افراد به دنبال راه هایی هستند تا از این تکلیف قانونی شانه خالی کرده و به خدمت سربازی نروند. برای این منظور عدّه ای از مسیر معافیت های مختلف اعم از انواع کفالت ها، خرید خدمت سربازی و یا معافیت های پزشکی اقدام می کنند. خب طبیعی است یکی از بهترین راه های قانونی برای اخذ معافیت از خدمت سربازی، معافیت های پزشکی است که بیش از سایر معافیت ها دستخوش تغییرات می شود.
به عبارت دیگر، به طور معمول هر چند سال یکبار و گاهی همه ساله، تعدادی بیماری به لیست معافیت های پزشکی افزوده می شود که این خود فرصتی است برای مشمولانی که در پی بیماری و عارضه ای که در جسم یا اعصاب آن ها وجود دارد، برای اخذ معافیت اقدام کنند. در ادامه به آخرین تغییراتی قوانین معافیت سربازی در خصوص معافیت های پزشکی در قانون وارد شده است، اشاره می کنیم.
به این ترتیب قوانین معافیت سربازی در ایران برای افراد بیمار ، افراد سرپرست خانوار و متاهل و … و تحت شرایط خاص انجام پذیر است . یکی از مواردی که برای اخذ اکثر این معافیت ها مطرح است ، نداشتن غیبت میباشد . افرادی که با رسیدن به سن مشمولیت برای رفتن به خدمت سربازی اقدام نکرده باشند ، غایب شناخته شده و نمیتوانند برای معافیت اقدام کنند .البته سازمان نظام وظیفه فرصتی را تحت عنوان توجیه غیبت در اختیار مشمولان غایب قرار میدهد . که در صورت پذیرش دلایل فرد مشمول ، امکان اخذ معافیت وجود دارد.
آیین نامۀ معافیت پزشکی شامل چه مواردی است؟
قبل از هر چیز و برای یادآوری خاطر نشان می کنیم که قوانین معافیت سربازی پزشکی در 3 دستۀ کلّی قابل تقسیم هستند که عبارتند از:
معافیت از رزم (صرفاً فرد را به دلیل ناتوانی یا ضعف عمومی بدن، از رزم و فعالیّت های سنگین نظامی معاف می کند.)
معافیت موقّت پزشکی (با توجّه به بیماری های موقّت و قابل درمان فرد، به او معافیت موقّت تا بهبودی کامل اعطاء می شود و اگر بعد از اِتمام مدّت مذکور، فرد سلامت خود را به دست نیاورد، به او با لحاظ مقرّرات قانونی، معافیت دائم اعطاء می گردد.)
معافیت دائم پزشکی (فقط به افرادی معافیت دائم تعلّق می گیرد که به لحاظ شرایط جسمی یا روحی در وضعیت مناسب برای انجام خدمت سربازی قرار ندارند و اعزام آن ها به خدمت، ممکن است بیماری آن ها را تشدید نماید.)
مشمولین معافیت سربازی از نظر میزان سلامت جسمی و روحی و روانی:
بعد از بیان انواع معافیت های پزشکی سه گانه، اکنون به دسته بندی مشمولان از نظر سلامت جسمی و روح می پردازیم. مطابق قوانین سازمان نظام وظیفۀ عمومی، هر فرد مشمول که قرار است به خدمت سربازی اعزام شود، در یکی از چهار گروه ذیل قرار می گیرد:
گروه اول: افرادی که به لحاظ جسمی و روحی هیچ مشکلی نداشته و در سلامت کامل به سر می برند. بدیهی است این افراد توانایی گذراندن خدمت سربازی را به طور کامل دارند و می بایست در موعد مقرّر به خدمت اعزام شوند.
گروه دوم: مشمولانی هستند که به دلیل وجود عارضه جسمی، بیماری، نقص عضو و یا اختلال روحی و روانی جزئی، توانایی انجام کارهای سخت و طاقت فرسا را نداشته و به همین جهت از رزم و فعالیّت های نظامی معاف می شوند.
گروه سوم: این دسته برخی از مشمولانی را شامل می شود که علیرغم اینکه دچار بیماری جسمی یا روحی و روانی هستند، بعد از یک دورۀ استراحت، توان انجام خدمت سربازی را دارند. لذا برای این افراد معافیت موقّت پزشکی تا زمان بهبودی اعطاء می شود.
گروه چهارم: افرادی هستند که به علت بیماری های حاد جسمی و اختلالات روحی و روانی مُزمن، توان انجام خدمت سربازی را نداشته و دوران خدمت تهدیدی برای بیماری آن ها تلقّی می شود. به همین جهت به این دسته از افراد، معافیت دائم پزشکی تعلّق گرفته و برای آن ها کارت دائم معافیت پزشکی از خدمت سربازی صادر می گردد.
توجّه: میزان تحصیلات مشمولان، می تواند در قرار گرفتن هر یک از مشمولین معافیت سربازی، در یکی از گروه های چهارگانۀ فوق مؤثّر باشد.
لیست بیماری های آیین نامه معافیت پزشکی:
باید توجّه داشت بیماری هایی که مشمولین به خدمت سربازی را در یک از گروه های معافیت پزشک قرار می دهد، صرفاً مواردی است که توسط سازمان نظام وظیفۀ عمومی اعلام می گردد. این بیماری ها در 17 گروه طبقه بندی شده که هر گروه نیز به تناسب شدّت و ضعف بیماری، به دسته های مختلفی تقسیم می شوند. در ذیل به 17 گروه بیماری هایی اشاره می شود که منجر به هر یک از معافیت های سه گانۀ پزشکی می گردند:
شکم و دستگاه گوارش و جرّاحی عمومی
بیماری های استخوان (اسکلت)
بیماری های عفونی
ریه و قفسۀ صدری
روماتولوژی و بافت همبند
جرّاحی مغز و اعصاب
قلب و عروق
اعصاب و روان
گوش، حلق و بینی
داخلی مغز و اعصاب (نورولوژی)
چشم و عوارض بینایی
بیماری های عمومی
دستگاه جسمی و ادراری
فک و دهان و دندان
خون و انکولوژی
پوست و بافت های زیر پوست
بیماری های غُدَد مترشحه و داخلی
هر یک از بیماری های 17 گروه بالا می تواند حسب مورد مشمولین معافیت سربازی را از یکی از معافیت های رزم، معافیت موقّت یا دائم پزشکی بهره مند نماید. همچنین همانطور که بیان شد، ممکن است بر لیست فوق، بیماری های جدیدی به تشخیص سازمان نظام وظیفۀ عمومی و وزارت بهداشت، افزوده گردد.
قوانین معافیت سربازی فرزندان ایثارگران
قوانین معافیت سربازی فرزندان ایثارگران مانند سایر معافیت ها برای فرزندان شهدا ، جانبازان ، ایثارگران مورد قبول واقع می شود . مشمولین معافیت سربازی ایثارگران بر اساس قوانین سازمان نظام وظیفه برای افراد زیر می باشد .
فرزندان شهدا و جاویدالاثران می توانند از معافیت ایثارگران استفاده کنند .
فرزند جانبازان 25 درصد به بالا نیز می توانند از این نوع معافیت استفاده کنند .
مشمولانی که همسرشان جانباز هستند نیز می توانند از معافیت ایثارگران استفاده کنند .
فرزندان آزادگان نیز بر اساس سال های اسارت پدر خود می توانند از معافیت ایثارگری استفاده کنند .
قوانین معافیت سربازی کفالت
قوانین معافیت سربازی که مرتبط با معافیت کفالت است در اینجا به طور کامل برای خوانندگان توضیح داده شده است . در واقع بر اساس آیین نامه های معافیت سربازی برای گرفتن کفالت، مشمولین معافیت سربازی باید دارای شرایط خاصی باشند . اگر هر کدام از مشمولین این شرایط را دارا باشند می توانند برای گرفتن معافیت کفالت اقدام کنند .
شرایط خاص موجود برای بهره مندی از معافیت کفالت :
نداشتن غیبت یکی از مهم ترین شرایط بهره مندی مشمولین از معافیت کفالت می باشد .
رسیدن به سن مشمولیت از دیگر شرایط مهم برای استفاده از معافیت کفالت می باشد .
آخرین شرط اصلی برای بهره مندی از معافیت کفالت این است که مشمولین باید تنها فرزند ذکور بالای هجده سال پدر ، مادر یا سایر بستگان خود باشد .
اگر مشمولین شرایط خاص بالا را داشته باشند می توانند برای معافیت کفالت اقدام کنند .
آیین نامه معافیت سربازی برای معافیت تحصیلی
از ساده ترین قوانین معافیت سربازی برای معافیت تحصیلی مشمولین می باشد . این نوع معافیت برای افرادی که قصد دارند وارد دانشگاه شوند تصویب شده است. البته این مشمولین باید بدانند که معافیت تحصیلی نوعی معافیت موقت محسوب می شود . این مشمولین می توانند برای رفتن به دانشگاه از این نوع معافیت بهره مند شوند . مشمولین باید در نظر داشته باشند که برای وارد نشدن به غیبت ، قبل از اینکه جواب دانشگاه و کنکور آن ها بیاید . باید برای خدمت رفتن اقدام کرده و مراحل اعزام را انجام دهند . در بعضی مواقع مشمولین حتی باید به خدمت نیز بروند . پس از اعلام جواب دانشگاه ها ، مشمولین می توانند از محل خدمت خود مرخص شده و برای ثبت نام به دانشگاه ها بروند.
از معافیت عفو رهبری چه می دانید؟
در قوانین کشور ما، تمامِ افراد بین سنین 18 تا 50 سال مشمول خدمت سربازی محسوب و می بایست برای انجام آن اقدام نمایند. بدیهی است قبل از 18 سالگی، فرد مشمول نمی باشد و بعد از سن 50 سالگی نیز بدلیل افزایش سن، فرد مشمول نبوده و می تواند از معافیت عفو رهبری استفاده نماید. معافیت عفو رهبری یکی از انواع معافیت های خدمت نظام وظیفۀ عمومی است که با توجّه به مصلحت حفظ نظم عمومی نظام و صلاحدید فرماندهی کلِّ قوا (رهبر) در نظر گرفته شده است. در شرایط فعلی کشور، قانون اعطای معافیت عفو رهبری، با توجّه به شرایط سنّی و مدرک تحصیلی فرد تدوین شده که در ادامۀ به شرایط آن اشاره خواهیم کرد.
شرایط معافیت عفو رهبری چیست؟
همانگونه در بالا اشاره شد، شرایط معافیت عفو رهبری با توجّه به سن و مدرک تحصیلی فرد متقاضی در نظر گرفته شده است. بدین بیان که اگر فردی یکی از شرایط سنّی و مدرک تحصیلی 6 گروه ذیل را دارا باشد، می تواند برای معافیت عفو رهبری اقدام نماید؛
گروه اول: متولدین تا پایان سال 1354 که دارای مدرک تحصیلی زیر دیپلم، دیپلم و یا فوق دیپلم می باشند؛
گروه دوم: متولدین تا پایان سال 1354 که دارای مدرک تحصیلی لیسانس می باشند؛
گروه سوم: متولدین تا پایان سال 1352 که دارای مدرک تحصیلی فوق لیسانس می باشند؛
گروه چهارم: متولدین تا پایان سال 1350 که دارای مدرک تحصیلی دکتری غیرپزشکی می باشند؛
گروه پنجم: متولدین تا پایان سال 1344 که دارای مدرک تحصیلی دکتری پزشکی و دامپزشکی می باشند؛
گروه ششم: متولدین سال 1345 در صورتی که در سال 1382 مشغول به تحصیل در یک از مقاطع کارشناسی ارشد یا دکتری بوده اند.
شرایط معافیت شرط سنّی چیست؟
همانطور که می دانید، انجام خدمت سربازی شرایطی دارد که یکی از این شرایط، شرط سنّی است. برای اینکه فرد مشمول حساب شود باید سنّی بین 18 تا 50 سال را دارا باشد. طبیعی است قبل از 18 و بعذ از 50 سالگی، فرد دیگر مشمول نمی باشد. وقتی فردی مشمول نباشد، نیازی به کارت پایان خدمت و یا کارت معافیت نیز مخواهد داشت. لذا افرادی که سن آن ها بالای 50 سال می باشد، نیازی به دریافت کارت معافیت از خدمت سربازی نداشته و شناسنامۀ این افراد به تنهایی کفایت کرده و در حکم کارت معافیت از خدمت می باشد.
معافیت سربازی گروه “ب” چیست؟
شاید تا بحال کارت قرمز سربازی به گوشتان خورده باشد. معافیت گروه “ب” سربازی در واقع همان مشمولانی هستند که برای آن ها کارت قرمز سربازی صادر می گردد.
از آنجایی که انجام خدمت سربازی با توجّه به شرایط محیطی نسبتاً سختی که داراست، شرایط جسمانی و روحی مناسبی را می طلبد، لذا هر فرد مشمولی که نقصی در یکی از اعضای بدن خود دارد، یا دچار بیماری حادّی می باشد و یا به لحاظ روحی و روانی در وضعیت متعادلی قرار ندارد، می تواند برای معافیت از خدمت سربازی اقدام نماید. امّا شرایط و اعطای کارت معافیت برای افرادی که دچار مشکلات جسمانی یا بیماری های جسمی هستند، کاملاً متفاوت از افرادی است که دچار اختلالات روحی و روانی می باشند. برای بیماران اخیر که به گروه “ب” موسوم هستند، به دلیل اینکه انجام خدمت سربازی برای آن ها مقدور نبوده یا به جهت بیماری های اعصاب و روان که به آن مبتلا هستند، امکان تشدید این بیماری در حین خدمت زیاد است، لذا کارت قرمز سربازی صادر خواهد شد.
شرایط دریافت کارت قرمز سربازی چیست؟
با توجّه به اینکه در طی سالیان گذشته، همواره برخی افراد سالم برای اخذ کارت قرمز سربازی اقادام می کردند، لذا سازمان نظام وظیفۀ عمومی برای جلوگیری از این سوء استفاد ها و تشخیص درست افراد بیمار از سایرین، شرایطی را برای اعطای کارت قرمز سربازی در نظر گرفته است که اهمّ این شرایط عبارتند از:
فرد متقاضی کارت قرمز سربازی، می بایست مدّتی را در یک از بیمارستان های روانپزشکی بستری بوده باشد.
مصرف داروهای اعصاب و روان نیز از شرایطی است که برای این تشخیص در نظر گرفته شده است.
سابقۀ اقدامات خطرناک، نظیر اقدام به خودکشی و رفتارهای ضدّاجتماعی و به دور از عرف نیز از این شرایط می باشد.
توجّه: لازم به ذکر است که صِرف اثبات اختلالات روحی و روانی به معنی معافیت دائم و صدور کارت معافیت نیست؛ چه اینکه ممکن است بعد از بررسی هایی که در کمیسیون های پزشکی صورت می پذیرد، برای فرد، فقط معافیت از رزم صادر شود.
سه مرحلۀ بسیار مهم برای دریافت معافیت گروه “ب"(اعصاب و روان) چیست؟
مشمولینی که سابقۀ بیماری های روحی و روانی را داشته و متقاضی دریافت معافیت اعصاب و روان یا کارت قرمز سربازی هستند، می بایست مراحل ذیل را طی نمایند:
تأیید بیماری اعصاب یا اختلالات روحی و روانی توسط پزشک اولیه
تأیید بیماری توسط کمیسیون پزشکی بیمارستان
تأیید بیماری توسط کمیسیون پزشکی سازمان نظام وظیفۀ عمومی
بعد از گذراندن و تأیید تمامِ مراحل بالا، حسب مورد برای فرد معافیت از رزم یا کارت قرمز سربازی صادر خواهد شد.
مدارک لازم برای معافیت سربازی کدام است؟
با توجّه به اینکه برای معافیت های سربازی انواع مختلفی در قانون پیش بینی شده است، لذا افراد متقاضی هر یک از معافیت ها می بایست متناسب با معافیت مورد نظر، مدارک و مستندات خود را به سازمان نظام وظیفۀ عمومی مسترد نمایند. امّا به طور کلّی برای اقدام در جهت تحصیل هر یک از معافیت ها، ارائۀ برخی مدارک الزامی می باشد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم؛
تصویر صفحات اول و توضیحات شناسنامۀ مشمول؛ لازم به ذکر است شناسنامه می بایست عکس دار باشد.
تصویر کارت ملّی مشمول؛
دو قطعه عکس 4*3 رنگی با زمینۀ روشن و مطابق با شئونات اسلامی؛
آخرین مدرک تحصیلی و در صورت نداشتن آخرین مدرک تحصیلی، ارائۀ گواهی معادل آخرین مدرک تحصیلی؛ در صورت بی سواد بودن مشمول، ارائۀ نامه از نهضت سواد آموزی الزامی است.
تکمیل برگۀ واکسیناسیون
برگ تكميل شده وضعيت مشمولان متقاضي مواردخاص
و . . .
سوالات متداول
قوانین معافیت سربازی کفالت پدر کدامند ؟
برای اخذ کفالت پدر سن پدر باید بیش از 70 سال باشد . و یا به علت بیماری توانایی جسمی لازم برای تامین زندگی و مراقبت از خود را نداشته باشد . در این صورت مشمولان بدون غیبت میتوانند معافیت کفالت پدر را دریافت کنند .
معافیت پزشکی چیست ؟
این نوع معافیت برای مشمولانی است که دارای یک بیماری میباشند که توان جسمی و روانی آن ها را کاهش داده است و رفتن به خدمت سربازی باعث اختلال در وضعیت آن ها میشود .
معافیت سربازی ایثارگری چگونه است ؟
در این نوع معافیت فرزندان ایثار گران شامل شهدا ، رزمندگان ، آزادگان و … با توجه به مدت زمان ایثار گری پدر میتوانند از خدمت سربازی معاف شوند .
خدمات تلفنی و آنلاین مرکز مشاوره نظام وظیفه آویژه
هدف مرکز مشاوره نظام وظیفه آویژه از ارائه اطلاعات لازم در زمینه مشکلات خدمت سربازی و افزایش آگاهی شماست تا با توسعه دانش خود، جهت ارتقا و بهبود کیفیت زندگی خود، گامی مهم بردارید. لطفا برای کسب اطلاعات بیشتر سایر مقالات متخصصان مرکز مشاوره آویژه را مطالعه نمایید .
در این راستا مرکز مشاوره نظام وظیفه آویژه خدمات متنوعی را در زمینه مشاوره معافیت سربازی به شما هم میهنان عزیز ارائه میدهد.
