مشاوره تلفنی آویژه

علائم، عوامل محرک و راهبردهای بهبود در آسیب روحی ناشی از خیانت

آیا فکر می کنید شما یا کسی که می شناسید ممکن است در حال مبارزه با آسیب روحی ناشی از خیانت یا رهاشدگی در گذشته باشید؟ اگر چنین است، پس در حال خواندن مقاله خوبی هستید!

در این مقاله مرکز مشاوره روانشناسی آویژه به موارد زیر خواهیم پرداخت:

آسیب روحی ناشی از خیانت چیست؟
علائم آسیب روحی ناشی از خیانت
بهبودی از آسیب روحی ناشی از خیانت
راهبردهای بهبود:
استراتژی 1: به جای اجتناب، آن را بپذیرید
استراتژی 2: محرک های آسیب روحی ناشی از خیانت را درک کنید
استراتژی 3: پذیرش و نامگذاری احساسات خود را تمرین کنید
استراتژی 4: از بدن خود مراقبت کنید
استراتژی 5: ابزارهای مراقبت از خود را توسعه دهید
استراتژی 6: داستان خود را به اشتراک بگذارید
بزنیم بریم سراغ اصل مطلب آویژه!

آسیب روحی ناشی از خیانت چیست؟

آسیب روحی ناشی از خیانت نتیجه زیر پا گذاشته شدن عمیق یک وابستگی است، جایی که فردی که برای امنیت و رفاه خود به آن وابستگی اعتماد دارد، مورد سوء استفاده یا بی توجهی قرار گرفته است.

آسیب روحی ناشی از خیانت اغلب ناشی از موارد زیر است:

آزار و اذیت دوران کودکی: شامل آزار جسمی، جنسی و عاطفی (مثلاً سوءاستفاده عاطفی، تحریف روانی، آزار کلامی و غیره)
خیانت شریک عاطفی: شریک عاطفی رابطه نامشروع برقرار می کند یا در مورد موضوع مهمی در رابطه تان به شما دروغ می گوید (پول، اعتیاد جنسی و غیره)
آسیب روحی ناشی از خیانت به شدت با سایر انواع آسیب های روحی متفاوت است زیرا نه تنها تجربه سوء استفاده را در بر می گیرد، بلکه همراه با تجربه خیانت شدن توسط یک رابطه کلیدی مانند والدین، سرپرست، قیم، شریک عاطفی یا فرد دیگری است که برای حمایت و امنیت به او اعتماد شده است.

چون قربانیِ این نوع خیانت، اغلب برای برآورده شدن نیازهای جسمی، روانی و/یا احساسی خود به فردِ آزارگر وابسته است، برای حفظ رابطه رفتار خود را تغییر می دهد.

قربانی ممکن است دچار موارد زیر شود:

تناقض ذهنی (توانایی همزمان نگه داشتن دو فکر متناقض)
کم اهمیت جلوه دادن (کاهش شدت یک رویداد)
عـــدم تشخیص خیانت (ناتوانی در دیدن خیانت با وجود شواهد آشکار)
این شکل از احساس تنهایی روانی، یک استراتژی مقابله‌ای است که با مسدود کردن چیزهایی که برای رویارویی بیش از حد دردناک یا ترسناک هستند، از امنیت ذهنی و احساسی فرد محافظت می کند.

به عنوان مثال، کودکی ممکن است خودش را برای رفتار بد والدینش سرزنش کند یا دلیلی برای خودش بتراشد که به احساس بهتر او نسبت به اتفاقی که افتاده کمک کند. این موضوع می‌تواند توضیح دهد که چرا بسیاری از قربانیان سوءاستفاده، همچنان با فرد آزارگر خود می‌مانند و تأثیر سوءاستفاده را بعد از وقوع آن کم‌اهمیت جلوه می‌دهند، یا چرا کودکانی که به طور پنهانی مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند، به نظر می‌رسد رابطه‌ای صمیمی با فرد آزارگر خود دارند.

علائم آسیب روحی ناشی از خیانت

علائم و نشانه های آسیب روحی ناشی از خیانت متفاوت است، اما به طور کلی شامل علائم اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) مانند موارد زیر می شود:

افکار و تصاویر مزاحم (flashbacks - فلش بک ها)
کابوس ها یا فلش بک ها
رفتارهای اجتنابی (اجتناب از مکان ها، افراد یا موقعیت هایی که یادآور تجربه تلخ هستند)
حواس پرتی شدید (اسکن مداوم محیط برای تهدیدهای احتمالی)
پرخاشگری یا عصبانیت ناگهانی
بی خوابی
ترس
کناره گیری اجتماعی
احساس بی حسی عاطفی
علائم فیزیکی مانند سردردهای تنشی، میگرن و خستگی
آسیب روحی ناشی از خیانت در این مورد منحصر به فرد است زیرا شامل احساسات شدید شرمساری مرتبط با سوء استفاده یا نقض شدن است. بنابراین، اگر از آسیب روحی ناشی از خیانت رنج می برید، ممکن است از موارد زیر رنج ببرید:

شرم، گناه و سرزنش خود
افسردگی
عزت نفس پایین و احساس بی ارزشی
باورهای منفی در مورد خود و دیگران، مانند “من لایق نیستم"، “همه بی صداقت هستند” یا “به کسی نمی شود اعتماد کرد”
نوسانات خلقی غیرمنتظره
مشکل در تنظیم احساسات
علائم آسیب روحی ناشی از خیانت (ادامه)

همچنین ممکن است نسبت به اینکه به چه کسی می توانید اعتماد کنید، بدبین و شدیدا مراقب باشید. این اغلب منجر به موارد زیر می شود:

ناتوانی در اعتماد
مشکل در حفظ روابط یا اجازه دادن به دیگران برای نزدیک شدن به شما
مشکلات در صمیمیت
مشکل در باور به توانایی های تصمیم گیری خودتان
افرادی که از آسیب روحی ناشی از خیانت رنج می برند همچنین ممکن است دچار گوشه گیری اجتماعی و اضطراب شوند. برای اطلاعات بیشتر در مورد اضطراب اجتماعی و چگونگی غلبه بر آن، وبلاگ ما را بررسی کنید → اینجا([لینک وبلاگ در مورد اضطراب اجتماعی])

علاوه بر این، ممکن است برای مقابله با آسیب روحی ناشی از خیانت استراتژی هایی را توسعه داده باشید که شامل موارد زیر می شود:

تجربه گسستگی روانی (فرار روانی) در مواقعی که احساس خطر یا آسیب پذیری شدید می کنید. احساس جداسازی از احساسات ممکن است باعث شود برخی از افراد در طول فلش بک ها، احساسات خود را سرکوب کنند.
مشکلات حافظه (به عنوان مثال، خاطرات تحریف شده، خاطرات دروغین)
استراتژی های مقابله منفی مانند پرخوری، سوء مصرف مواد مخدر و غیره
بهبودی از آسیب روحی ناشی از خیانت

اگرچه آسیب روحی ناشی از خیانت می تواند دردناک و زندگی را تغییر دهد، ابزارها و مشاوره های خیانت زیادی وجود دارد که می تواند به شما در شروع بهبودی و بازپس گیری زندگی تان کمک کند.

استراتژی 1: به جای اجتناب، آن را بپذیرید
پذیرفتن اینکه مورد خیانت قرار گرفته اید، اولین قدم برای غلبه بر آسیب روحی ناشی از خیانت است. افرادی که دچار “عـــدم تشخیص خیانت” می شوند، تمایل ندارند خودشان را درگیر با این نوع از آسیب ببینند، زیرا تایید و پذیرش اتفاقی که افتاده می تواند طاقت فرسا و دردناک باشد.

برای مقابله با این احساسات، بسیاری از افراد با کم اهمیت جلوه دادن موقعیت، وانمود کردن به اینکه هرگز اتفاق نیفتاده، یا “کناره گیری” کامل از زندگی (به عنوان مثال، افسردگی، سوء مصرف مواد مخدر و غیره) به حالت اجتناب روی می آورند. با این حال، به همان اندازه که پذیرفتن حقیقت ممکن است سخت باشد، اجتناب یا انکار آن تنها استرس و اضطرابی را که احساس می کنید افزایش می دهد.

پذیرفتن آسیب روحی ناشی از خیانت به شما قدرت می دهد تا در روند بهبودی خود پیش قدم باشید. شما می توانید از آسیب ناشی از خیانت به عنوان فرصتی برای رشد شخصی استفاده کنید و در صورت لزوم برای جلوگیری از آسیب های بعدی، اقدامات ایمنی را انجام دهید.

هنگامی که بتوانید آنچه اتفاق افتاده را بپذیرید، می توانید روی یافتن استراتژی های مقابله سالم برای حمایت از خود در طول فرآیند بهبود تمرکز کنید.

استراتژی 2: محرک های آسیب روحی ناشی از خیانت را درک کنید
محرک (Trigger) محرک ها صداها، مناظر، بوها و احساساتی هستند که شما را به یاد رویداد آسیب زا می اندازند. محرک های آسیب روحی ناشی از خیانت بسته به تاریخچه منحصر به فرد شما می توانند اشکال مختلفی داشته باشند.

آسیب روحی ناشی از خیانت می تواند زمانی تحریک شود که به شما یادآوری شود که در ابتدا چه خیانتی صورت گرفته است: چه گفته شد و چه کاری انجام شد، چه احساسی داشتید و غیره. برخی از یادآوری های رایج از آسیب روحی ممکن است شامل افراد درگیر، مکان ها یا زمان های خاص از سال و دیدن کسی باشد که شما را به یاد فرد آزارگر می اندازد.

افراد اغلب بدون آگاهی کامل یا به طور ناخودآگاه به یادآوری های خیانت واکنش نشان می دهند. ممکن است ناگهان احساس عصبانیت، حالت تدافعی یا اضطراب کنید بدون اینکه دلیل آن را به طور کامل بدانید.

در هر صورت، دانستن اینکه چه محرک هایی از آسیب روحی ناشی از خیانت به احتمال زیاد بر شما تأثیر می گذارد، می تواند به شما کمک کند تا احساسات خود را به طور مؤثرتری مدیریت کنید.

استراتژی 3: تمرین پذیرش و نامگذاری احساسات خود
وقتی کلمه «خیانت» را می شنویم، می تواند احساسات منفی زیادی را به وجود آورد (مثلاً ممکن است احساس شرم، خشم شدید، غم و اندوه یا بیماری کنید). وقتی افراد این احساسات شدید را از رویدادهای آسیب زا تجربه می کنند، به طور معمول سعی می کنند به هر روشی که ممکن است آنها را از بین ببرند.

پذیرفتن احساسات ناخوشایند بخش مهمی از مقابله با آسیب روحی ناشی از خیانت است. سعی کنید با احساسات خود به طور مستقیم روبرو شوید و آنها را همانطور که به وجود می آیند، بپذیرید. این به معنای نامگذاری احساسات خود بدون قضاوت یا سرزنش (مثلاً، آسیب دیده، عصبانی، ترسیده) است.

اگرچه در ابتدا ممکن است دردناک باشد، یادگیری پذیرش احساسات دشوار، مانند احساسات مرتبط با خیانت، به شما امکان می دهد از آنها عبور کنید و کنترل زندگی خود را دوباره به دست بگیرید.

پذیرفتن به این معنی نیست که احساسات خود را دوست دارید یا وضعیت را تأیید می کنید؛ بلکه به این معنی است که اذعان کنید احساسات دشوار به عنوان بخشی از فرآیند بهبودی می آیند و می روند.

نامگذاری احساسات شما می تواند به قابل درک تر و قابل تحمل تر شدن آنها کمک کند. همچنین به شما کمک می کند تا احساس کنترل بر احساسات خود داشته باشید تا اینکه آنها شما را کنترل کنند.

استراتژی 4: از بدن خود مراقبت کنید
مراقبت از بدن شما شامل همه چیز، از خوب غذا خوردن تا اختصاص دادن زمان برای مراقبت از خود است. هرچند ممکن است به نظر مرتبط نباشند، بدن و ذهن به طور پیچیده ای به هم مرتبط هستند. زمانی که به طور مداوم نیازهای بدن خود را برای غذا، آب و استراحت برآورده می کنید، با ایجاد پایه ای قوی برای سلامت روان و رفاه خود، از ذهن خود نیز مراقبت می کنید.

می توانید با خوب غذا خوردن و خواب کافی شروع کنید. تغذیه مناسب در تمام طول زندگی شما ضروری است - نه فقط در مواقع استرس - و با بهبود سلامت روان مرتبط بوده است. مقدار زیادی آب بنوشید و غذاهای سالم حاوی ویتامین ها و مواد معدنی (مثلاً میوه و سبزیجات) مصرف کنید.

سعی کنید یک روال منظم روزانه برای خود ایجاد کنید تا بدانید چه چیزی را باید به صورت روزانه انتظار داشته باشید. این قابل پیش بینی بودن به شما در روند بهبودی کمک خواهد کرد.

همچنین ممکن است برایتان مفید باشد که هر روز زمانی را برای خودتان اختصاص دهید تا آرامش پیدا کنید و دوباره انرژی بگیرید. به عنوان مثال، به جای تماشای تلویزیون، کتاب خوبی بخوانید، به بیرون از خانه برای قدم زدن بروید یا کار خوبی برای فرد دیگری انجام دهید.

ورزش نیز یکی از بهترین راه ها برای مراقبت از بدن شماست. زمانی که به طور منظم ورزش می کنید، اندورفین هایی ترشح می شوند که به طور طبیعی روحیه شما را تقویت می کنند. همچنین راهی عالی برای خلاص شدن از شر احساسات فروخورده است.

با اختصاص دادن زمان و تلاش لازم برای برآوردن نیازهای بدنتان، به خودتان می گویید که فرد باارزشی هستید که ارزش مراقبت کردن را دارید!

استراتژی 5: ابزارهای مراقبت از خود را توسعه دهید
بهترین نوع مراقبت از خود زمانی است که دقیقا زمانی که احساس خطر یا تمایل به رفتار مخرب دارید، انجام دهید. زمانی که مکانیزم های مقابله ای نداشته باشیم، احساسات ما می توانند ما را کنترل کنند، به جای اینکه ما بتوانیم به طور سازنده از آنها عبور کنیم.

بسیاری از افراد متوجه شده اند که داشتن لیستی از مهارت های مقابله ای که در هنگام احساس شدید یک عاطفه می توانند به آن مراجعه کنند، مفید است. این ابزارها «مهارت های بقا در بحران» نامیده می شوند و باید به شما کمک کنند تا از هر احساس دشوار ناشی شده بدون آسیب رساندن یا بدتر کردن شرایط عبور کنید.

ایجاد تمرین ذهن آگاهی - ذهن آگاهی توانایی حضور کامل در هر لحظه بدون قضاوت یا انتقاد است. زمانی که ذهن آگاهی دارید، از همه چیز اطرافتان آگاه هستید تا اینکه حواس پرت شوید یا درگیر افکار خودتان در مورد اتفاقاتی که افتاده یا هنوز نیفتاده باشید. ذهن آگاهی می تواند به شما کمک کند زمانی که احساسات منفی شروع به غلبه بر شما می کنند، خودتان را متمرکز کنید تا آنها بر شما چیره نشوند.

مراقبت از خود و پذیرش خود را تمرین کنید – مراقبت از خود به معنای مهربان بودن با خودتان است، زمانی که شکست خورده اید، توسط دیگران آزار دیده اید یا بدرفتاری شده اید، یا با دوران سختی یا مانعی روبرو شده اید. مراقبت از خود می تواند به سادگی چند دقیقه در روز اختصاص دادن برای تشویق خودتان به دلیل گذراندن از موقعیت های سختی باشد که با آنها روبرو می شوید. مراقبت از خود توانایی شما را برای مقابله موثر، مدیریت افکار و احساسات منفی در مورد خودتان و افزایش انگیزه شخصی تان تقویت می کند.

نفس عمیق بکشید - وقتی احساس استرس می کنید، نفس کشیدن تان کوتاه تر و سطحی تر می شود که در واقع احساس وحشت یا استرس را تشدید می کند. دم و بازدم آهسته از دیافراگم، سیستم عصبی شما را به حالت آرام تری بازنشست می کند و می تواند به شما کمک کند در هنگام ناراحتی یا غرق شدن در احساسات، آرام شوید.

استراتژی 6: داستان خود را به اشتراک بگذارید
صحبت کردن در مورد تجربیاتتان با افرادی که دلسوز و حمایتگر هستند می تواند به شما کمک کند افکار و احساسات خود را در یک محیط امن پردازش کنید. این فرد ممکن است یکی از اعضای خانواده، یک دوست، یک درمانگر یا گروه حمایتی با اعضای قابل اعتماد و همدل باشد.

خانواده و دوستان: روابط سالم به شما احساس ارتباط و تعلق خاطر می دهد و باعث می شود احساس تنهایی نکنید. از آنجایی که با غرق شدن در مشکلات، توانایی مقابله با آنها کاهش می یابد، به حمایت دیگران نیاز داریم تا در الگوهای منفی تفکر یا رفتاری که فقط باعث پیچیده شدن مشکلاتمان می شود، گیر نکنیم.

ممکن است بعد از خیانت، نسبت به اعتماد دوباره به دیگران مردد باشید، اما مهم است تمرین کنید تا به افرادی که اعتمادشان را جلب کرده اند و با اعمال و سخنانشان نشان می دهند که به رفاه شما اهمیت می دهند، اعتماد کنید.

نوشتن خاطرات: گاهی اوقات پیدا کردن کلمات برای گفتن داستان به صورت کتبی، راحت تر از صحبت کردن است. نوشتن خاطرات در مورد آنچه تجربه می کنید، می تواند اولین گام بسیار مفیدی باشد و یک عمل مداوم مراقبت از خود برای درک افکار و احساساتتان باشد. همچنین می توانید در مورد استراتژی های مقابله ای که استفاده کرده اید یا دوست دارید تمرین کنید، یادداشت بردارید.

گروه های حمایتی: فقط گوش دادن به داستان های دیگران می تواند فوق العاده مفید باشد. شرکت در جلسات الکلی های گمنام (AA) یا گروه های حمایتی می تواند به شما کمک کند احساس تنهایی کمتری نسبت به آنچه که پشت سر گذاشته اید داشته باشید. زمانی که به داستان‌های دیگران گوش می‌دهید، می‌توانید از تجربیاتشان بیاموزید و ببینید که چگونه توانسته‌اند با این موضوع کنار بیایند و بهبود یابند. این می تواند شما را برای برداشتن گام های لازم برای بهبودی خودتان، حتی زمانی که ممکن است در مواقعی سخت یا چالش برانگیز به نظر برسد، انگیزه دهد.

درمان: درمان به طور خاص به عنوان یک مکان امن در نظر گرفته شده است، جایی که می توانید بدون قضاوت یا انتقاد در مورد عمیق ترین افکار و احساسات خود صحبت کنید. درمانگر شما برای گوش دادن با قلبی باز، کمک به شما در ایجاد مهارت های مقابله، یافتن راه های جدید برای درک آنچه اتفاق افتاده است (و آنچه اکنون در حال اتفاق است) و حرکت به جلو به روشی سالم در آنجا حضور دارد.

منبع: https://psychology.avije.org/ روانشناسی آویژه